Eldpipar Jalapeno
Jalapeno er eldpipar af ættinni Capsicum annuum. Eldpipar og paprikur eru þurraldin og flokkast grasafræðilega sem ber, en þar sem fræin eru ekki umlukin neinu aldinkjöti þá vaxa þau í himnum á innanverðum aldinveggjunum.
Bragðefnið sem gefur tilfinninguna um að kveiknað sé í munni þess sem leggur sér hann til munns heitir capsaicin og vex á innan verður aldininu. Capsaicin finnst í mestu magni á himnunni sem umlykur fræ eldpipra. Paprikur sem eru af sömu tegund innihalda lítið sem ekkert capsaicin. Bragðefni þetta hefur eflaust þróast sem varnarviðbragð plöntunnar við ágangi spendýra til að fuglar geti auðveldlega sótt í aldinin og dreift fræjunum víða, en fuglar eru ónæmir fyrir bragðefni eldpipra og því sólgnir í þá. En í staðin fyrir að fæla okkur mannfólkið frá er það einmitt þetta bragðsterka efni það sem laðar hvað flesta að eldpiprunum.
Aldinið tekur um 10 – 11 vikur að þroskast í fullrautt aldin, en það er oftast uppskorið grænt til matreiðslu eða súrsunar. Mesti hitinn myndast þegar aldinið þroskast í sinn hárauða lit. Jalapeno er oftast flokkaður sem mildur eldpipar en þó getur hitinn verið breytilegur eftir ræktunaraðferðum, umhverfisaðstæðum og afbrigði.
Geymsla
Geymsluþol eldpipra er svipað og paprikunnar en kjörhitastig hennar er nokkuð svalara. Vill jafnan hita í kringum 7-8°C og helst þá stinn og safarík í allt að 5 vikur og jafnvel lengur. Eldpiprar geta orðið fyrir kuldaskemmdum ef þeir eru of lengi í hitastigi kaldara en 4°C. Ef nota á eldpipra beint í matargerð er hægt að geyma þá í frysti og skera þá niður frosna til að setja út í mat, þannig geymast þeir í marga mánuði.
Notkun
Nota má alla hluta aldinsins, hægt er að borða hann ferskan, nota út í matreiðslu, útabúa olíu til að krydda mat eða meðlæti, sulta, súrsa eða þurrka í krydd. Ef rauður og fullþroskaður jalapeno er reyktur kallast hann Chipotle.
Þá má líka útbúa svokallaða Jalapeno poppers með að ostafylla þá og baka eða djúpsteikja.
Innihald í 100 g | Vatn 90 g |
---|
Næringargildi í 100 g | |
---|---|
Orka | 140 kj |
33 kcal | |
Fita | 0,2 g |
Þar af mettuð | 0 g |
Kolvetni | 6,1 g |
Þar af sykurtegundir | 0 g |
Trefjar | 1,8 g |
Prótein | 0,9 g |
Salt | 0 g |
NV* | ||
---|---|---|
A vítamín | 537,5µg | 67% |
B6 vítamín | 0,28mg | 20% |
C vítamín | 174mg | 218% |
Kopar | 0,174 | 17% |
* Hlutfall af næringarviðmiðunargildum