Melar

Sigríður Helga Karlsdóttir og Guðjón Birgisson byggðu fyrsta gróðurhúsið á Melum á Flúðum í Hrunamannareppi árið 1980 og hafa ræktað þar grænmeti síðan. Bæði Guðjón og Helga eru alin upp við garðyrkju og grænmetisrækt en Guðjón kynntist grænmetisræktun í Garði í sömu sveit, þangað sem hann fór í vist á hverju sumri frá 12 ára aldri. Helga er alin upp á garðyrkjustöðinni Varmalæk.

Í dag rækta þau allt árið um kring í hágæða gróðurhúsum þar sem nýjustu tækni er beitt tómata, gúrkur og papriku. Á Melum eru ræktaðar 3 tegundir af tómötum, þessir hefðbundnu sem allir þekkja, litlir heilsutómatar auk gulra kirsuberjatómata. Heilsutómatarnir hafa löngum verið sérstaða á Melum og eru bragðmeiri hollari en gömlu góðu hefðbundnu tómatarnir. Í þeim er þrefalt meira magn af andoxunarefninu lýkópen sem rannsóknir benda til að hjálpi við að veita vörn gegn hjartasjúkdómum og krabbameini. Samtals er ræktað í 5000 fermetrum af upphituðum gróðurhúsum og er framleiðslan rúmlega 400 tonn á ári.

Auk gróðurhúsaræktarinnar er líka útirækt á Melum. Þar er ræktað kínakál, blómkál, brokkólí, salat, hnúðkál og fleiri tegundir. Gæði og ferskleiki eru höfð í fyrirrúmi á Melum. Þannig er öllu grænmeti handplantað og það síðan handtínt, skorið, og sérvalið í neytendapakkningar. Frá Melum fara daglega sendingar sem berast neytendum samdægurs.

Ræktunin á Melum er náttúruvæn sem felur í sér að býflugur sjá um að frjóvga plönturnar.  Engin eiturefni eru notuð við ræktun, heldur er lífrænum vörnum beitt í baráttu við meindýr. Græn orka er í fyrirrúmi og náttúrulegar auðlindir notaðar við garðyrkjuna. Grænmetið er vökvað með neysluvatni því sama og íbúarnir í Hrunamannahreppi drekka. Gróðurhúsin eru hituð upp með heitu vatni sem nóg er af í jörðu. Þá kemur kolsýran sem nauðsynleg er við ræktunina einnig úr jörðu og rafmagnið úr fallvötnum.

Garðyrkjubændurnir á Melum eru stoltir ræktendur og hafa í mörg ár verið með sölustand fyrir grænmetið sitt fyrir utan gróðurhúsin. Nýlega hafa þau fært út kvíarnar og sett upp á staðnum verslun sem heitir Litla Bændabúðin en hét áður Litla Melabúðin. Þar er til sölu ferskt grænmeti og kryddjurtir frá Melum en einnig allskyns matvara frá öðrum bændum úr héraðinu.